ကရင္လူမ်ိဳး၏ မူလဇာစ္ျမစ္ (၅)
သုေတသနစာတမ္း
ေစာေဖာ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္)
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျမစ္ႏွစ္မႊာေဒသ၊ ေျမထဲပင္လယ္ ဘက္မွ အေရွ႕ေတာင္အာရွဘက္သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာေသာ အယူအဆကို အက္စ္ေကခ်ာတာဂ်ီ (S.K. Chatterji) က ေထာက္ခံ တင္ျပထားသည္ (The history and culture of the Indian meoiib. vol. 1, p148 – 149)။
ေျမာက္ဘက္မွ ေတာင္ဘက္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကရာတြင္ တ႐ုတ္ျပည္ အေနာက္ေတာင္ဘက္ရွိ သံလြင္ျမစ္၊ မဲေခါင္ျမစ္၊ ယန္စီက်န္ ျမစ္ေၾကာင္းမ်ားအတိုင္း ေျပာင္းေရႊ႕လာပံုရသည္။ သံလြင္ႏွင့္ မဲေခါင္ ျမစ္ႏွစ္ခု အနီးကပ္ဆံုးေနရာသည္ (၁၀) မိုင္သာ ေ၀းၿပီး မဲေခါင္ႏွင့္ ယန္စီက်န္ျမစ္ အနီးဆံုးေနရာသည္ မိုင္ (၅၀) ခန္႔သာ ရွိသျဖင့္ မနီးမေ၀းရွိေသာ ျမစ္ေၾကာင္း (၃) ေၾကာင္းမွ အာရွအေရွ႕ေတာင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာပံုရပါသည္။ ယန္စီက်န္ ျမစ္၀ပိုင္းႏွင့္ ျမစ္၀ွမ္းေအာက္ပိုင္းသည္ ေရလႊမ္းမိုးသျဖင့္ ထိုေဒသသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိသြားေသာ ကရင္မ်ားသည္ ေတာင္ဘက္ ဗီယက္နမ္ရွိ ျမစ္နီျမစ္ေၾကာင္းျဖင့္လည္း ေတာင္ဘက္သို႔ ေရႊ႕လာပံုရပါသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္ခန္႔က M.A.B သတင္းဌာနမွ မိတ္ေဆြတဦးသည္ ေျမာက္ဗီယက္နမ္၊ ဟႏိြဳင္ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိၿပီး ဗီယက္နမ္ အမ်ိဳးသားျပတိုက္ကို ၀င္ေရာက္ေလ့လာရာ ၎တို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ ပစၥည္းမ်ားသည္ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ ပစၥည္းမ်ားႏွင္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာျပ သိရွိ ခဲ့ရပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ကရင္ေရွးလူႀကီးမ်ား၏ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားသည္ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထားမ်ား ျဖစ္သည္မွာ ေပၚလြင္ေနပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ေရာက္လာပံုမွာ ေလ့လာရသမွ် ေၾကးေခတ္ထြန္းကားခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္ အေနာက္ေတာင္ဘက္ မွတဆင့္ တေရြ႕ေရြ႕ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကၿပီး သံလြင္ျမစ္၊ ေရႊလီျမစ္ (မအိုကႅိဳး) မွတဆင့္ တေကာင္းအရပ္သို႔ ေရာက္လာၾကသည္ဟု ေရွးကရင္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ တေကာင္းအရပ္တြင္ ေျမျပန္႔၍ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး ေကာင္းပံုရသျဖင့္ အေျခခ် ေနထိုင္ၾကေလသည္။
တေကာင္း ဟူေသာ အမည္မွာ ကရင္ဘာသာျဖင့္ တူေကာ ဟုေခၚသည္။ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ တာေကာ ဟု ေခၚၿပီး ဖားစည္ဆိပ္ကမ္း ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ (တာ- ဆိပ္ကမ္း၊ ေကာ- စည္)။ ကရင္မ်ား နတ္စည္ ကဲ့သို႔ တန္ခိုး ရွိသည္ဟု ယူဆၾကသည္။ ရွမ္းမ်ားက ျမစ္ကမ္းနားတြင္ လာေရာက္ေရာင္းခ်ၾကသျဖင့္ တာေကာ ဟု အမည္တြင္ရာမွ တေကာင္းဟု ေခၚတြင္လာခဲ့သည္ဟု အဆိုရွိေလသည္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ဆင္တူပါသည္။ ကရင္မ်ားက ပုသိမ္ ဟုမေခၚဘဲ ပသိ ဟု ေခၚၾကသည္။ ေရွးအခါက ကရင္မ်ား ေနထိုင္ရာ ေဒသသို႔ ကုန္ေရာင္းကုန္၀ယ္ရန္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းမွ ေရာက္လာေသာ ပသိ လူမ်ိဳးမ်ားကို အစြဲျပဳၿပီး ၎တို႔ ေစ်းလာေရာင္း၀ယ္ေသာ ကရင္တို႔ ေနထိုင္ရာ ေနရာကို ပသိ ဟုေခၚလာၾကရာမွ ပုသိမ္ဟု တြင္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္စက ျမစ္အမည္မ်ား မရွိၾကေသးပါ။ ကရင္မ်ားက ယခု ဧရာ၀တီျမစ္ကို ယဲ့၀ါးကႅိဳး၊ စစ္ေတာင္းျမစ္ကို ပရဲလိုကႅိဳး၊ သံလြင္ျမစ္ကို ဃိုလိုကႅိဳး၊ မဲေခါင္ျမစ္ကို ေကာလို ဟူ၍ အမည္ေပးခဲ့သည္။
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔သို႔ တသုတ္ၿပီးတသုတ္ ေၾကးေခတ္ကတည္းက ၀င္ေရာက္လာခဲ့ ၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းတြင္ ကရင္ ဟူေသာ အမည္သည္ ထူးဆန္းစြာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါသည္။ သ႑ာန္အားျဖင့္ အေ၀း၌ စိမ္းလန္း မဲေမွာင္ေနေသာ သစ္ေတာႀကီးတေတာကို ျမင္ေတြ႕ရ၏။ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ သစ္ေတာႀကီးရွိရာသို႔ ေရာက္လာၿပီး သစ္ေတာအတြင္း ၀င္သြားေသာအခါ ကြၽန္း၊ ပ်ဥ္းကတိုး၊ အင္ၾကင္း၊ သစ္ယာ၊ ပိေတာက္၊ ပ်ဥ္းမ စသည္ျဖင့္ သစ္ပင္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေတြ႕ရသျဖင့္ အေ၀းက ျမင္ေတြ႕ခဲ့ေသာ သစ္ေတာႀကီး ဘယ္ေရာက္သြားသည္ကို မသိေတာ့ဘဲ ေပ်ာက္ကြယ္သကဲ့သို႔ ျဖစ္ရပါသည္။
အမွန္အားျဖင့္ ကရင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔အျပားတြင္ ေယ႐ႈခရစ္ မေမြးမီ ေၾကးေခတ္ကတည္းက ပ်ံ႔ႏွံ႔လ်က္ ရွိေနၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ အမည္အားျဖင့္ စေကာ၊ ပိုး၊ ပအုိ (ေတာင္သူ)၊ ယင္းျဖဴ၊ ယင္းနက္၊ ယင္းၾကား၊ ပေဒါင္၊ ယင္းေဘာ္၊ ယင္းတလဲ၊ ဘြဲ၊ ပရဲ႕၊ ဂယ္ခို၊ ဂယ္ဘား စသျဖင့္ လူအမ်ိဳးေပါင္းမ်ားစြာ အမည္ကြဲသြား ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အေစာပိုင္း ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ပ်ဴလူမ်ိဳးရွိေၾကာင္း၊ အလြန္ယဥ္ေက်းေၾကာင္း၊ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားစြာ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ားကို ေအဒီ (၁) ရာစုတြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ထားၾကသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ပ်ဴ ေခၚေသာ လူမ်ိဳး ဘယ္ကလာသလဲ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာသည္။ အေျခအျမစ္ မသိသူအဖို႔ မ်က္စိလည္ရပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ေက်ာက္ေခတ္က အညာသား ယဥ္ေက်းမႈ (Anyathian culture) ေခၚ ဧရာ၀တီ ယဥ္ေက်းမႈသည္ အညာအရပ္တြင္ ေပၚခဲ့သည္။ ထိုေက်ာက္ေခတ္က လူသားမ်ားသည္ ၾသစၾတစ္အႏြယ္၀င္မ်ားအျဖစ္ အဆင့္ဆင့္ ေရြ႕လ်ားသြားၿပီး လက္က်န္မ်ားအျဖစ္ ဆလံု၊ မေလး (နီဂရစ္တို) အျဖစ္ ေတြ႕ရသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ၀င္ေရာက္စဥ္ ႏိုင္ငံသည္ အသစ္စက္စက္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ ျမန္မာ့သမိုင္း ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈ၌ ကြင္းဆက္ျပတ္ေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနေပသည္။
ပ်ဴသည္ ဘာလူမ်ိဳးလဲ။ ဘယ္က လာသလဲ။ အေျဖရွာၾကည့္ ၾကပါစို႔။ ပ်ဴမ်ားသည္ အသားမမဲသျဖင့္ ကုလား မျဖစ္ႏိုင္။ ကပၸလီလည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ပ်ဴသည္ အသား၀ါသျဖင့္ အသား၀ါ အႏြယ္၀င္ မြန္ဂိုလြိဳက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ မြန္ဂိုအႏြယ္ႀကီးထဲမွာ ပ်ဴအမည္ကို ရွာၾကည့္ရာ၌လည္း ပ်ဴဟူေသာ နာမည္ မပါ၀င္ပါ။ ဤသို႔ျဖစ္လွ်င္ ပ်ဴ ဘယ္က လာသလဲ။
အေျဖမွာ ရွင္းရွင္းကေလးပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ကရင္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ခရစ္ေတာ္ မေမြးဖြားမီ ေၾကးေခတ္ကတည္းက ေနရာအႏွံ႔ ျပန္႔ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ကရင္အမည္ကို ေလ့လာစဥ္က ဖခင္အႏြယ္ (စေကာ) ကရင္၊ မိခင္အႏြယ္ (ပ၀ိုး) ကရင္ဟု ေခၚခဲ့ရာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားက ပ၀ိုး ကို ေခၚ၍ မပီသျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ေခၚမတတ္၍ လည္းေကာင္း ပ၀ိုးမွ ပ်ဴသို႔ အသံလွယ္သြားျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပ်ဴသည္ ကရင္ျဖစ္ပါသည္။ (ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ သမိုင္းမြမ္းမံသင္တန္း တက္စဥ္က မႏၱေလး တကၠသိုလ္ သမိုင္းဌာနမွ သင္တန္းပို႔ခ်ေသာ တာ၀န္ရွိ သမိုင္းဆရာတဦးအား ေမးၾကည့္ရာ ၎က ပ်ဴသည္ ကရင္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာပါသည္။ ၎သမိုင္းဆရာသည္ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာ ပညာရွင္တဦးလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ပ်ဴတို႔၏ ကိုယ္ခႏၶာ တည္ေဆာက္ပံု၊ အရပ္အေမာင္း၊ ဆံပင္၊ မ်က္စိ၊ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ အသားအေရာင္သည္ ကရင္ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပသည္။ ထင္ရွားေသာ ပ်ဴမင္းတပါး၏ အမည္သည္ ပ်ဴေစာထီး ဟုေခၚသည္။ ကရင္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာအရ ေစာဒီ ဟု ေခၚေၾကာင္း သိရသည္။
မွန္နန္းရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး၌ ပ်ဴႏွင့္ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေကာက္ႏုတ္တင္ျပပါသည္။
ကိ။
သို႔ျဖစ္လွ်င္ ဟံသာ၀တီ ပ်ဴ (ဟန္လင္း) မင္း ၈၀၀။ တမၸဒီပ ပ်ဴမင္း ၁၉၀။ မကရာ ပ်ဴမင္း ၁၆၀။ ပင္လယ္ ပ်ဴမင္း ၆၇။ ေကာင္းစင္ ပ်ဴမင္း ၃၀။ အလႅကပၸ ပ်ဴမင္း ၂၆။ ရြာပုႀကီး ပ်ဴမင္း ၅၀။ လယ္ကိုင္း ပ်ဴမင္း ၄၀။ မင္းေပါင္း ၁၃၉၃ ပါး။
တူ။ ဟံသာ၀တီပ်ဴလက္ႏိုင္ ေစာရန္နစ္ လက္ထက္ ရတနာမိုး ႏွစ္ႀကိမ္ရြာ၏။
ကူ။
မတရာပ်ဴအဆံုးကား “ေစာဦးစြာ” မင္းျပဳ၏။
ေကာ။
ေရွးေဟာင္းစာဆိုအတိုင္း ယူရေသာ္ ပ်ဴမင္းဆက္မ်ားလည္း ရွားရွားပါးပါး မဟုတ္။ ဘုန္းေဘာလေအာ ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ပ်ဴမ်ားသည္ ေနရာမလပ္ အႏွံ႔ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။
ကိ။
ဤသေဘာကို ျမန္မာ ပူရာဏ္စာေဟာင္း မ်ားက ဆိုၾက၏။
ေကာ္။
သို႔ေသာ္ ေရွးေဟာင္းစာေဟာင္းကို အ႐ူးျခင္းေတာင္း သဖြယ္ထား၍ လစ္လ်ဴ႐ႈရမည္မွာလည္း အခက္ပင္ျဖစ္သည္။ စာေဟာင္း၌ပါေသာ ဘုရင္အမည္မ်ား၊ ၿမိဳ႕အမည္မ်ား ယေန႔ထင္ရွားေသာ ၿမိဳ႕မ်ား၏ စကားလံုးရင္းျမစ္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား “ဥပမာ- မကၡရာ၊ ပင္လယ္”၊ မင္းအေရအတြက္ အေသအခ်ာ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ရျခင္းအားျဖင့္ မဟုတ္ခါမွ လြဲေရာ၊ ရာဇ၀င္တန္ဘိုး မရွိသည့္တိုင္ေအာင္ ရာဇပံု (Tales of Kings) တန္ဘိုးအားျဖင့္ မုခ်ရွိသည္ဟု ဆိုရေပမည္။ (ေမာင္ကန္ ပ်ဴ ျမန္မာစြယ္စံုတြဲ ၂၊ စာ ၂၄၅)။
ဤမွန္နန္းရာဇ၀င္ အေထာက္အထားအရ ပ်ဴမ်ား ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ရွိေနသည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေယ႐ႈခရစ္ မေမြးမီကတည္းက ကရင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားအျပား ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္သည္။
တဖန္ ျမန္မာ့သမိုင္း၌ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ပ်ဴ၊ ကမ္းယံ၊ သက္ ကို ေဖာ္ျပရမည္ဆိုပါက ပ်ဴသည္ မိခင္အႏြယ္ ကရင္ျဖစ္ၿပီး ကမ္းယံသည္ ကရင္ကို ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ သက္မွာ အသံထြက္ လွယ္သြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာမ်ားက ဂ ကို သ သံ ထြက္ေလ့ရွိသည္။ Samdoway ကို သံတြဲ၊ Salween ကို သံလြင္၊ Sarskrit ကို သံက႐ိုက္ စသည္ျဖင့္ အသံထြက္ၾကသည္။ သက္မွာ စက္ကို ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ (ျမန္မာ့စြယ္စံုတြဲ ၁၊ စာ ၄၈၂၊ ဒုေကာ္လံ စာေၾကာင္း ၃၅၊ သက္ Sak)။
မိခင္အႏြယ္၀င္ကရင္မ်ား၏ အမည္ေရွ႕၌ စက္ (စဲ့) ေရးၾကသည္။ ဆိုလိုသည္က ေမာင္ ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ဥပမာ ေမာင္သန္းေက်ာ္ အစား စသန္းေက်ာ္ ဟု ေရးၾကသည္။ ဖတ္လွ်င္ စက္သန္းေက်ာ္ ဟု ဖတ္ရသည္။ စသန္းေက်ာ္ ဟု ဖတ္လွ်င္ မွားပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပ်ဴ၊ ကမ္းယံ၊ သက္မွ သက္အမ်ိဳးအႏြယ္သည္ မိခင္အႏြယ္၀င္ ပ၀ိုးကရင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ သက္သည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးျဖစ္သြားသည္ဟု ပါရွိသည္။ ေရွးအခါက ရခိုင္႐ိုးမတေလွ်ာက္တြင္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ သံတြဲမွစ၍ ေတာင္စဥ္ခြန္ႏွစ္ခ႐ိုင္၌ပင္ ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း မွန္နန္းရာဇ၀င္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ (မွန္နန္းရာဇ၀င္၊ စာ ၁၆၈၊ စာေၾကာင္း ၁၀)
ဟန္လင္း၊ ဗိႆႏိုး၊ သေရေခတၱရာ ၿမိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ား၌ ၿမိဳ႕တည္ေထာင္ပံု၊ အေဆာက္အဦး တည္ေဆာက္ပံုႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္မ်ားသည္ မက္ဆိုပိုေတးမီးယား ေဒသမွလာေသာ အသိပညာမ်ား ျဖစ္ႏီုင္သည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေသာ သမိုင္းကြင္းဆက္ျဖစ္ပါသည္။ ဆူးမားရီးယန္း (Sumerians) မ်ားသည္ အုတ္ဖုတ္ေသာ အတတ္ကို သိရွိလာၾကၿပီးျဖစ္သည္။ ဆူးမားရီးယန္းမွ တဆင့္ရခဲ့ေသာ အတတ္ပညာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ဤႏိုင္ငံကို ေရွးအခါက ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားသည္ ပ်ဴႏိုင္ငံဟုသာ ေခၚၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟု မေခၚၾကေခ်။ တ႐ုတ္မွတ္တမ္းမ်ားအရ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၂၇၁ ခု တိုင္ေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပ်ဴႏိုင္ငံဟုသာ ေခၚၾကသည္။
အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားတြင္ ရွိေသာ ကရင္မ်ား
ေလာ Laos
၁၉၆၅ ခုႏွစ္က ႏွစ္သစ္ကူးပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ လာအိုသံအမတ္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစကားေျပာဖူးရာ ၎တို႔ႏိုင္ငံ၌ ကရင္မ်ားရွိေၾကာင္း ေျပာဖူးပါသည္။ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္ခြဲမ်ားျဖစ္ေသာ ေျမာင္ (Meo) မ်ားလည္း ရွိၾကပါသည္။
ထိုင္း Thai
ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ ကရင္အမ်ားအျပား ရွိသည္။ စေကာကရင္၊ ပိုးရင္မ်ား ျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္က သာသနာျပဳ ဆရာလူးေရႊ၏ မွတ္တမ္းအရ ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕မွ ျမန္မာနယ္စပ္အထိ ကရင္ရြာေပါင္း ေထာင္ခ်ီ၍ ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ဇင္းမယ္သည္ ျပည္၊ ေတာင္ငူ ၿမိဳ႕တို႔ႏွင့္ အေရွ႕အေနာက္ တတန္းတည္း၌ ရွိသည္။ မဲပီ၊ မဲနန္မွ သူးမြဲကလိုး၊ ကန္သူရိ အထိ ကရင္ရြာေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ကရင္လူဦးေရ ၃၀၀၀၀၀ (သံုးသိန္း) ခန္႔ရွိသည္။ မဲနန္ႏွင့္ မဲေခါင္ျမစ္ ၾကားတေလွ်ာက္မွာလည္း ကရင္ရြာေပါင္း မ်ားစြာရွိ၍ ေတာေခါင္းအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ၾကေသာ ကရင္မ်ားပိုင္ ဆင္အစီးေပါင္း ၅၀၀ မွ ၁၁၀၀ ၾကားမွာ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ လူအခ်ိဳ႕သည္ တဦးတည္းပင္ ဆင္အစီးေပါင္း ၄၀ မွ ၅၀ အထိ ပိုင္ဆိုင္ၾကသည္။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ အနီး ပတ္၀န္းက်င္တြင္လည္း ဆင္အစီး ၅၀ ပိုင္ေသာ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ရွိၾကသည္။ စေကာအႏြယ္၊ ပိုးအႏြယ္၊ ေတာင္ငူအေရွ႕တြင္ ဘြဲကရင္မ်ား အမ်ားဆံုးေနထိုင္ၾကသည္။
ဤမွတ္တမ္းသည္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၄၀ က မွတ္တမ္းျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္း ေလ့လာခဲ့ေသာ ဂ်ိမ္းစ္ ဒဗလ်ဴ ဟာမီတန္ (James W. Hamilton) က ထိုင္းတြင္ ကရင္လူမ်ိဳးသည္ ဒုတိယ လူဦးေရ အမ်ားဆံုးဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ (Pwo Karen by James W. Hamilton, 1976. page 5 … Which makes the Karen the largest non. Thai group in Thailand)
ကမ္ပူးျခား (ကေမၻာဒီးယား)
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ကေမၻာဒီးယားတြင္ ရွိႏိုင္ေၾကာင္းကို မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း လိုက္လာေသာ ကရင္မ်ားကို ျပန္ေလ့လာၾကည့္က သိႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ကရင္မ်ားလည္း ေရာက္မည္မွာ အမွန္ျဖစ္သည္။ အေစာပိုင္းက အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား၏ ပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ အိႏိၵယျပည္မွ အေခၚအေ၀ၚမ်ိဳးျဖစ္ေသာ စမၸါျပည္၊ ကေမၺာဇျပည္ ဟူ၍ရွိရာ ၎ကေမၺာဇျပည္သည္ ကမ္ပူးျခားျပည္ကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထိုစဥ္အခါက ထိုင္း (ယိုးဒယား) ႏိုင္ငံဟူ၍ မရွိေသးဘဲ ကေမၺာဇႏိုင္ငံထဲတြင္ ယိုးဒယားလည္း ပါ၀င္သည္ (Marcopolo by Horris Collis, ဦးလွဒင္ ျမန္မာျပန္၊ စာ ၂၁၆)။ ထိုကဲ့သို႔ ကမ္ပူးျခားႏွင့္ ထိုင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ တေပါင္းတည္းျဖစ္၍ ကရင္မ်ားလည္း ကမ္ပူးျခား ႏိုင္ငံထဲသို႔ သြားလာ ၀င္ထြက္ကာ အိုးအိမ္ထူေထာင္ေနၾကမည္သာ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒါက္တာဗင္တန္ သာသနာျပဳစဥ္က ကေမၻာဒီးယားမွ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေဒါက္တာဗင္တန္ႏွင့္ လာေရာက္ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ (The Loyal Karens of Burma by D.M. Smeaton, 1920, page 137, A party of Karens once came to Dr. Vinton in Rangoon from the Cambodia.)
ဗီယက္နမ္
ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံတြင္ ကရင္အမ်ိဳးအႏြယ္မ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔မွာ ေယာင္၊ ေျမာင္ တို႔ျဖစ္ၾကၿပီး ကရင္ယဥ္ေက်းမႈ အသံုးအေဆာင္မ်ားကိုလည္း ဟႏြိဳင္ၿမိဳ႕ ယဥ္ေက်းမႈျပတိုက္တြင္ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။ (The New Encyclopedia Britannica, vol 19, 15th edition 1974, Victman, North. page 133, 1st col. … The Nuong – Ya’o and the Meo, whose villages are found above the 3000 foot level.)
ေဘာ္နီယို
ဤကြၽန္းတြင္ အင္ဒီးယန္းေသြးပါေသာ ဒယက္ (Dyaks) မ်ား ေတြ႕ရသကဲ့သို႔ ကရင္အမ်ိဳးအႏြယ္ ကယမ္ (Kayans, Kenyahs) မ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ ၎ ကယမ္မ်ားကို ဗိုလ္မွဴးဘရွင္က ဒယက္ႏွင့္ လြဲမွားေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ကယမ္သည္ အသား၀ါအႏြယ္ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔၏ ဓာတ္ပံုကိုလည္း Compton’s Picture Encyclopedia, vol 2, 1956, page 256 တြင္ ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ဤစြယ္စံုက်မ္း စာမ်က္ႏွာ ၂၅၄ တြင္ (Borneo – The vast and savage island of Dyaks … Other tribes are Kayans, Konyahs.) ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ဤအဆိုကိုလည္း ဟို႔စ္ (Mr. Hose) ႏွင့္ မက္ေဒါဂယ္ (Mr. Mc Dougall) တို႔က ေထာက္ခံတင္ျပထားပါသည္။ (The open mind, vol 3, No. 10 August, 1963. The Karens. Their origin and early movement, by Saw Hanson Tadaw, M.A. London … Mr. Hose and Mr. Cc Dongall went further a field to trace their origins of the Karens. They maintained that the Kayans of Borneo and the tribes of Karen in Burma are related)
နိဂံုး
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အသား၀ါ မြန္ဂိုႏြယ္၀င္မ်ား ျဖစ္သည္။ ျမစ္၀ွမ္းယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားေသာအခါ အာရွတိုက္ အလယ္ပိုင္းမွ ေျမၾသဇာေကာင္းေသာ ျမစ္ႏွစ္မႊာ ျမစ္၀ွမ္းေဒသ (သို႔မဟုတ္) ရွိနလြင္ျပင္သို႔ ေရာက္ရွိၿပီး ျမစ္၀ွမ္းေအာက္ပိုင္းေလာက္တြင္ ေနထိုင္၍ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုမွ ယဥ္ေက်းမႈအဆင့္ ျမင့္မားလာသည္ဟု ယူဆရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုေဒသတြင္ ၿငိမ္သက္မႈ မရွိသျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနလိုေသာ ကရင္တို႔သည္ ယူဖေရးတီးျမစ္မွ တဆင့္ ေကာ့ေကးဆပ္ ေတာင္တန္း၊ ထီးဆဲ့မဲ့ယြာ၊ တိဘက္ ကုန္းျပင္ျမင့္၊ အာရွတိုက္ အလယ္ပိုင္းသို႔ အဆင့္ဆင့္ ေရာက္ရွိလာၾကသည္။
တဖန္ သံလြင္၊ မဲေခါင္၊ ယန္စီက်န္ ျမစ္မ်ားမွတဆင့္ အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား ကြၽန္းဆြယ္ရွိ ျမန္မာ၊ ေလာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ကမ္ပူးျခား၊ ယိုးဒယားႏွင့္ မေလးကြၽန္းဆြယ္ကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကို ေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ေက်ာ္၍ ေဘာ္နီယိုကြၽန္းသို႔တုိင္ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေရာက္ရွိသည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ယခုအခါတြင္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားကို ျမန္မာႏွင့္ ယိုးဒယားႏိုင္ငံတို႔တြင္ အမ်ားဆံုး ေတြ႕ရွိရပါသည္။
ကရင္၏ မူလဇစ္ျမစ္ သုေတသနလုပ္ငန္း တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေရးသို႔ ရည္မွန္းလွ်က္။
ေစာေဖာ (ရန္ကုန္)
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
ကရင္အမ်ိဳးသားႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ က်င္းပေရး ဗဟိုေကာ္မတီ (မဟာရန္ကုန္) ၏ နံရံကပ္စာေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ သုေတသန စာတမ္းတခုကို ျပန္လည္ ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
မူရင္း။ ။ Zwekabin.org မွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါတယ္
Blog RSS Feed
Via E-mail
Twitter
Facebook
